当前的位置 >> 网站首页 >> 古文观止
      《项脊轩志》明月半墙 桂影斑驳 风移影动 珊珊可爱
      发布日期:2022-08-08

       

      项脊轩志
      归有光 〔明代〕

        项脊轩,旧南阁子也。室仅方丈,可容一人居。百年老屋,尘泥渗漉,雨泽下注;每移案,顾视无可置者。又北向,不能得日,日过午已昏。余稍为修葺,使不上漏。前辟四窗,垣墙周庭,以当南日,日影反照,室始洞然。又杂植兰桂竹木于庭,旧时栏楯,亦遂增胜。借书满架,偃仰啸歌,冥然兀坐,万籁有声;而庭阶寂寂,小鸟时来啄食,人至不去。三五之夜,明月半墙,桂影斑驳,风移影动,珊珊可爱。(阶寂寂 一作:堦寂寂)

        然余居于此,多可喜,亦多可悲。先是庭中通南北为一。迨诸父异爨,内外多置小门墙,往往而是,东犬西吠,客逾庖而宴,鸡栖于厅。庭中始为篱,已为墙,凡再变矣。家有老妪,尝居于此。妪,先大母婢也,乳二世,先妣抚之甚厚。室西连于中闺,先妣尝一至。妪每谓余曰:“某所,而母立于兹。”妪又曰:“汝姊在吾怀,呱呱而泣;娘以指叩门扉曰:‘儿寒乎?欲食乎?’吾从板外相为应答。”语未毕,余泣,妪亦泣。余自束发读书轩中,一日,大母过余曰:“吾儿,久不见若影,何竟日默默在此,大类女郎也?”比去,以手阖门,自语曰:“吾家读书久不效,儿之成,则可待乎!”顷之,持一象笏至,曰:“此吾祖太常公宣德间执此以朝,他日汝当用之!”瞻顾遗迹,如在昨日,令人长号不自禁。

        轩东,故尝为厨,人往,从轩前过。余扃牖而居,久之,能以足音辨人。轩凡四遭火,得不焚,殆有神护者。

        项脊生曰:“蜀清守丹穴,利甲天下,其后秦皇帝筑女怀清台;刘玄德与曹操争天下,诸葛孔明起陇中。方二人之昧昧于一隅也,世何足以知之,余区区处败屋中,方扬眉、瞬目,谓有奇景。人知之者,其谓与坎井之蛙何异?”

        余既为此志,后五年,吾妻来归,时至轩中,从余问古事,或凭几学书。吾妻归宁,述诸小妹语曰:“闻姊家有阁子,且何谓阁子也?”其后六年,吾妻死,室坏不修。其后二年,余久卧病无聊,乃使人复葺南阁子,其制稍异于前。然自后余多在外,不常居。

        庭有枇杷树,吾妻死之年所手植也,今已亭亭如盖矣。




      译文及注释

      译文


        项脊轩,是过去的南阁楼。室内面积只有一丈见方,可以容纳一个人居住。这座百年老屋,(屋顶墙上的)泥土从上边漏下来,雨水也一直往下流;我每次动书桌,环视四周都没有可以安置桌案的地方。又屋子方位朝北,不能被阳光照到,一过了中午(屋内)就已昏暗。我稍稍修理了一下,使它不从上面漏土漏雨。向前开了四扇窗子,用矮墙在庭院周围环绕,用来挡住南面射来的日光,日光反射照耀,室内才明亮起来。又在庭院里随意地种上兰花、桂树、竹子等草木,往日的栏杆,也增加了新的光彩。家中的书摆满了书架,我仰头高声吟诵诗歌,有时又静静地独自端坐,听自然界各种各样的声音;庭院、台阶前静悄悄的,小鸟不时飞下来啄食,人走到它跟前也不离开。农历十五的夜晚,明月高悬,照亮半截墙壁,桂树的影子交杂错落,微风吹过影子摇动,可爱极了。

        然而我住在这里,有许多值得高兴的事,也有许多悲伤的事。在这以前,庭院南北相通成为一体。等到伯父、叔父们分了家,室内外设置了许多小门,墙壁到处都是。分家后,狗把原住同一庭院的人当作陌生人,客人得越过厨房去吃饭,鸡在厅堂里栖息。庭院中开始是篱笆隔开,然后又砌成了墙,一共变了两次。家中有个老婆婆,曾经在这里居住过。这个老婆婆,是我已经去世的祖母的婢女,给两代人喂过奶,先母对她很好。房子的西边和内室相连,去世的母亲曾经来过这里。老婆婆常常对我说:“这个地方,你母亲曾经站在这里。”老婆婆又说:“你姐姐在我怀中,呱呱地哭泣;你母亲用手指敲着房门说:‘孩子是冷呢,还是想吃东西呢?’我隔着门一一回答。”话还没有说完,我就哭起来,老婆婆也流下了眼泪。我从十五岁起就在轩内读书,有一天,祖母来看我,说:“我的孩子,好久没有见到你的身影了,为什么整天默默地呆在这里,很像个女孩子呀?”等到离开时,用手关上门,自言自语地说:“我家祖祖辈辈都读书,长期以来却没有成就功名,而儿子的成功,却是可以盼到的!”不一会,拿着一个象笏过来,说:“这是我的祖父太常公宣德年间拿着去朝见皇帝用的,以后你一定会用到它!”瞻仰回顾旧日事物,就像发生在昨天一样,让人忍不住放声大哭。

        项脊轩的东边曾经是厨房,人们到那里去,必须从轩前经过。我关着窗子住在里面,时间长了,能够根据脚步声辨别是谁。项脊轩一共遭过四次火灾,能够不被焚毁,大概是有神灵在保护着吧。

        我认为:巴蜀寡妇名叫清的,守着丹砂矿井,得到的好处为天下第一,后来秦始皇为表彰她而筑了女怀清台。刘备和曹操争夺天下,诸葛孔明从隆中出山建功立业。当这两个人无声无息地住在偏僻的地方时,世人哪里能知道他们?我住在这小小的破屋中,当我扬眉眨眼时,认为这破屋中自有不平凡的事物。知道的人,是不是要说我跟浅薄的浅井之蛙没什么不同?

        我作了这篇文章之后,过了五年,我的妻子嫁到我家来,她时常来到轩中,向我问一些旧时的事情,有时伏在桌旁学写字。我妻子回娘家探亲,回来转述她的小妹妹们的话说:“听说姐姐家有个小阁楼,那么,什么叫小阁楼呢?”这以后六年,我的妻子去世,项脊轩破败没有整修。又过了两年,我很长时间生病卧床没有什么(精神上的)寄托,就派人再次修缮南阁子,格局跟过去稍有不同。然而这之后我多在外边,不常住在这里。

        庭院中有一株枇杷树,是妻子去世那年我亲手种植的,如今已经高高挺立着,枝叶繁茂像伞一样了。

      注释

      项脊轩:归有光家的书斋名。轩:小的房室。
      旧:旧日的,原来的。
      方丈:一丈见方。
      尘泥渗漉:(屋顶墙头上的)泥土漏下。渗:透过。漉:漏下。
      雨泽下注:雨水往下倾泻。下:往下。雨泽:雨水。
      案:几案,桌子。
      顾视:环看四周。顾:环视。
      得日:照到阳光。
      昏:光线不明。
      修葺:修缮、修理,修补。
      辟:开。
      垣墙周庭:庭院四周砌上围墙。垣:名词作动词,指砌矮墙。垣墙:砌上围墙。周庭,(于)庭子周围。
      当:挡住。
      洞然:明亮的样子。
      栏楯:栏杆。纵的叫栏,横的叫楯。
      增胜:增添了光彩。胜:美景。
      偃:伏下。仰:仰起。
      啸(xiào)歌:长啸或吟唱。文章指吟咏诗文,显示豪放自若。啸:口里发出长而清越的声音。
      冥(míng)然兀(wù)坐:静静地独自端坐着。兀坐:端坐。
      万籁(lài)有声:自然界的一切声音都能听到。籁:孔穴里发出的声音,也指一般的声响。
      三五之夜:农历每月十五的夜晚。
      珊珊:树影移动的样子。
      迨(dài)诸父异爨(cuàn):等到伯、叔们分了家。迨:及,等到。诸父:伯父、叔父的统称。异爨:分灶做饭,意思是分了家。
      往往:指到处,处处。
      东犬西吠(fèi):东边的狗对着西边叫。意思是分家后,狗把原住同一庭院的人当作陌生人。
      逾(yú)庖(páo)而宴:越过厨房而去吃饭。庖:厨房。
      已:已而,随后不久。
      凡:总共。
      再:两次。
      相为应答:一一回答。相:偏义复词,指她(先母)。
      束发:古代男孩成童时束发为髻,15岁前指儿童时代。
      竟日:一天到晚。竟:从头到尾。
      阖(hé):通“合”,合上。
      瞻(zhān)顾遗迹:回忆旧日事物。瞻:向前看。顾:向后看。瞻顾:泛指看,有瞻仰、回忆的意思。
      扃(jiōng)牖(yǒu):关着窗户。扃:(从内)关闭。牖:窗户。
      殆(dài):恐怕。大概:表示揣测的语气。
      来归:嫁到我家来。归:古代女子出嫁。
      凭几(jī)学书:伏在几案上学写字。几:小或矮的桌子。书:写字。
      归宁:出嫁的女儿回娘家省亲。
      制:指建造的格式和样子。
      手植:亲手种植。手:亲手。
      亭亭如盖:高高挺立,树冠像伞盖一样。亭亭:直立的样子。盖:古称伞。▲


      文言知识

      一、通假字 
      而母立于兹 (“而”通“尔”)

      二、一词多义
      1、始  
      ①室始洞然 (才,方才,副词)  
      ②庭中始为篱,已为墙 (起初、先,副词)    

      2、过  
      ①日过午已昏 (超过,动词)
      ②大母过余曰 (访,探望,动词)

      3、置  
      ①顾视无可置者 (放置,动词)
      ②内外多置小门 (设置,动词)

      4、而  
      ①余扃牖而居 (助词,表修饰,无义)  
      ②万籁有声,而庭阶寂寂 (但,表转折,连词)  
      ③往往而是 (连接状语和中心词,相当于“地”,也可不译,连词)
      ④某所而母立于兹 (你,你的,代词)

      5、为  
      ①始为篱,已为墙 (做,动词)
      ②轩东故尝为厨 (作,动词)
      ③庭中通南北为一 (成为,动词)
      ④吾从板外相为应答 (做,介词)

      6、 以  
      ①以当南日 (用来,介词,表目的)
      ②以手阖门 (用,介词)  
      ③能以足音辨人 (凭借、根据,介词)
      ④执此以朝 (用如“而”,介词)

      7、谓  
      ①且何谓阁子也 (叫作,动词)
      ②妪每谓余曰 (告诉,动词)

      8、一  
      ①庭中通南北为一 (整体,名词)
      ②先妣尝一至 (常来,副词)

      9、日  
      ①以当南日 (太阳,名词)
      ②不能得日 (阳光,名词)
      ③日过午已昏 (太阳,名词) 
      ④一日,大母过余曰 (天,一昼夜,名词)

      10、先  
      ①先是,庭中通南北为一 (以前,名词) 
      ②先大母婢也 (去世的,形容词)

      11、前 
      ①前辟四窗 (名词作状语,在前方,行为方向)
      ②从轩前过 (前面,形容词)

      12、之 
      ①顷之,持一象笏至 久之,能以足音辨人(调整音节,助词)
      ②吾妻死之年所手植也(助词,的)
      ③他日汝当用之 (代象笏,代词)

      13、西 
      ①东犬西吠 (向西边,副词) 
      ②室西连于中闺 (…的西边,形容词)

      14、得 
      ①不能得日 (得到,获得,动词)
      ②得不焚 (能,能够,助动词)

      15、已 
      ①日过午已昏 (已经,副词)
      ②已为墙 (然后,副词)

      16、当 
      ①以当南日 (挡住,动词)
      ②他日汝当用之 (应当,应该,助动词)

      17、然 
      ①室始洞然 (……的样子,词尾)
      ②然余居于此 (然而,但是,连词)

      18、书 
      ①借书满架 (书,书籍,名词)
      ②或凭几学书 (书,写字,动词)

      19、食 
      ①小鸟时来啄食 (食物,名词)
      ②欲食乎 (吃,动词)

      20、大 

      ①先大母婢也 (大母,指祖母)
      ②大类女郎也 (很,非常,副词)

      21、所 

      ①某所而母立于兹 (地方,处所,名词) 
      ②吾妻死之年所手植也 (……的,在此指代枇杷树,特殊的指示代词)

      22、从 

      ①吾从板外相为应答 (由,自,介词)
      ②从余问古事 (向……学习,动词)

      23、自 

      ①余自束发 (从,由,介词)   自语曰:“……” (自己,代词)

      24、归 

      ①吾妻来归 (女子出嫁,动词) 
      ②吾妻归宁 (回,返回,动词。归宁,出嫁的女儿会娘家探望)

      三、词类活用

      1、名词用作动词

      ①乳二世 (乳,抚养)
      ②客逾庖而宴 (宴,用饭)
      ③执此以朝 (朝,上朝)  
      ④吾家读书久不效 (效,取得效果,此指考取功名)
      ⑤垣墙周庭:(垣,砌)

      2、名词用作状语  

      ①雨泽下注/使不上漏(下,朝下,上,从上面)
      ②前辟四窗 (前,指阁子北面,因阁子是向北的)
      ③又北向 (北,朝北,指坐南朝北)  
      ④东犬西吠 (西,朝西,行为方向,指西家)
      ⑤室西连于中闺(西,在西面)
      ⑥吾妻死之年所手植也(手,亲自)

      3、形容词用作名词  

      多可喜,亦多可悲 (多,许多事)

      4、数词用作名词

      庭中通南北为一 (一,一体,整体)

      四、句式 

      1、判断句  

      ①此吾祖太常公宣德执此以朝,他日汝当用之
      ②轩东故尝为厨 
      ③项脊轩,旧南阁子也 
      ④妪,先大母婢也
      ⑤庭有枇杷树,吾妻死之年所手植也

      2、省略句  

      下列各句中的括号表示省略了的成分。如:
      ①( )又杂植兰桂竹木于庭 (省主语“余”)
      ②( )借书满架 (省主语“余”)
      ③吾儿,( )久不见若影 (省主语“吾”)
      ④使( )不上漏 (省兼语“之”)
      ⑤明月( )半墙  (省谓语“照”)
      ⑥余自束发读书( )轩中 (省介词“于”)
      ⑦垣墙( )周庭 (省介词“于”)

      3、倒装句  

      介词结构后置。下列各句状语(下划线)放在动词、形容词(粗体)之后。翻译时,一般将状语前移。如:  
      ①杂植兰桂竹木于庭 (在庭院里种兰桂竹木)
      ②家有老妪,尝居于此 (在这里居住)
      ③室西连于中闺 (与中闺相连)
      ④鸡栖于厅 (在厅里栖息)
      ⑤其制稍异于前 (跟以前不同)

      4、被动句

      得不焚 ▲


      创作背景

        《项脊轩志》分两次写成。前四段写于明世宗嘉靖三年(公元1524年),当时归有光18岁,他通过所居项脊轩的变化和几件小事的描述,表达了对家人的怀念之情。在经历了结婚、妻死、不遇等人生变故后,作者于明世宗嘉靖十八年(1539年),又为这篇散文增添了补记。


      赏析

        全文以作者青年时代朝夕所居的书斋项脊轩为经,以归家几代人的人事变迁为纬,真切再现了祖母、母亲、妻子的音容笑貌,也表达了作者对于三位已故亲人的深沉怀念。作者借一轩以记三代之遗迹,睹物怀人,悼亡念存,叙事娓娓而谈,用笔清淡简洁,表达了深厚的感情。全文语言自然本色,不事雕饰,不用奇字险句,力求朴而有致,淡而有味,营造出一种清疏淡雅的感觉。

        文章所记的一切,都紧扣项脊轩来写,而以“悲”“喜”作为贯串全文的意脉。第一段写项脊轩经过修葺和美化环境之后的幽雅可爱和自己在轩中“偃仰啸歌”、自得其乐的情景,是从“喜”字立意,也反衬下文所叙项脊轩环境遭到破坏之可悲,引出对往事的无限追怀。第二段分两层:第一层叙父辈分家,完整的庭院被分隔得杂乱不堪,项脊轩不再是一个读书的幽雅所在。第二层以抚育两代人的老妪作为联结,围绕项脊轩回忆母亲与祖母遗事,抒发自己怀念亲人的凄侧之情。这段从“悲”字立意。第三段写“轩凡四遭火”的变故,虽“得不焚”,亦足见项脊轩命运之乖蹇。这是“悲”的内容的进一步补充。补记的一段,写项脊轩后来又发生的变化,重点追叙与亡妻共同生活的情趣,抒发沉痛的悼亡之情,进一步增添了悲凉的气氛。由于文章自始至终贯串着悲、喜的感情变化,又有项脊轩作为全文的轴心,所以一些看似散漫无章的生活琐事就结成了一个有机的整体,形散而神不散。

        作者善于抓住具有特征的语言、行动和生活细节来表现人物,从不同的角度把人物写得栩栩如生,情态各别。对母亲,写她听到女儿呱呱而泣时以指叩扉的动作和“儿寒乎?欲食乎?”的问话,突现了慈母对儿女衣食的无微不至的关怀。对祖母,写她的“吾儿,久不见若影„„”的爱怜的言辞和离去时的喃喃自语和“以手阖扉”的动作等,惟妙惟肖地表现出了老祖母对孙儿的疼爱和期待。对妻子,写她的“时至轩中,从余问古事,或凭几学书”,简洁地表现了少年夫妇相依相爱的情状;写她归宁回来时转述小妹们的充满稚气的问话,不但传神地表现了小妹们的娇憨之态,而且生动地再现了夫妻依依情话的场面。总之,作者对于各个人物,都能分别抓住他们的特征,用寥寥几笔描绘出他们的音容笑貌和真挚的感情,富于生活情趣,并从中表达出自己对亲人一往情深的怀念。

      结构分析

        《项脊轩志》原文可分为两大部分,自“余既为此志”以前为《项脊轩志》。若干年后,又加了一段后记,就是“余既为此志”起的一些话。所以全篇可分为四段。

        从“项脊轩,旧南阁子也”到“风移影动,珊珊可爱”为第一段,是文中着意描写轩室环境的部分,记项脊轩修葺前后的情况。这段先记项脊轩的“前身”,旧时南阁子破旧的情景。一是很小:“室仅方丈,可容一人居”,二是很旧:“百年老屋,尘泥渗漉”,三是漏雨:“雨泽下注”,四是昏暗:“又北向不能得日,日过午已昏”。总之,项脊轩是一间不折不扣的陋室。经作者添窗检漏,一番修葺之后,使得不漏不暗;又由于花木之置,小小轩室,居然成为胜境,成为幽雅的书斋。“借书满架,偃仰啸歌,冥然兀坐,万籁有声;而庭阶寂寂,小鸟时来啄食,人至不去。三五之夜,明月半墙,桂影斑驳,风移影动,珊珊可爱”,这一小段在全文最具文采,于景可爱,于情则可喜。

        “然余居于此,多可喜,亦多可悲”一句承上段,同时又是一个转折,进入第二段。从写环境转入写人事的变迁,由可喜转入可悲,又分数层。先一层写庭院的几经变故,即诸叔伯分居前后,庭院由通到隔的经过,“东犬西吠”、“鸡栖于厅”等句写分居后的凌乱。客观地叙说家庭琐事中,寓有人世沧桑之慨。此可悲一也。进而通过家有老妪说亡母旧事,写家庭人事变故。作者生母去世时,他年龄尚小,所以母亲的形象在他是记不分明的(参《先妣事略》)。而那位老妪既是祖母的婢女,又做过两代人的奶妈,通过老妪来追忆旧事,是自然入妙之笔。她所说的,不过是先前母亲曾在何处站过,曾有过一些什么对话。然而就是这些平淡处,最为关情。“儿寒乎?欲食乎?”短短的两句,惟妙惟肖地刻画出一个闻儿啼而动了怜爱的年轻母亲的形象。这种追忆,无疑会引起过早地失去母爱的作者的伤心。此可悲二也。再有便是作者自己对祖母的追忆。那段往事似乎也很平常,却同样洋溢着淳厚的人情味。“吾儿,久不见若影,何竞日默默在此,大类女郎也”的垂问,和“吾家渎书久不效,儿之成,则可待乎”的自语,以及持象牙朝笏的一段勉励,生动地表现了老祖母对孙子的疼爱与厚望。以上回忆,看来不过是家庭生活中一些鸡毛蒜皮的小事,然而“一枝一叶总关情”,所以作者“瞻顾遗迹,如在昨日,令人长号不自禁”。以下又带过一笔叙轩中幽静与轩屡遭火而幸存.均关题意。其中轩中关门读书,闻足音而辨人一节,不但善写日常细微感觉,而且还写出了一个耐得寂寞的读书人形象,为下段议论伏笔。

        第三段即项脊生(作者自称)的一番议论。作者以守丹穴的巴寡妇清和高卧隆中的诸葛亮,与处败屋寒窗之下的自身相比附,既自慨局促,又有自矜抱负之意。故语末虽以“坎井之蛙”自嘲,含有对凡夫俗子的反讽与孤芳自赏的意味。

        最后是若干年后的补记。续写项脊轩在妻死前后的变化,寓有新近的悼亡之情。文中记妻生前琐事,亦平淡中见隽永,与前文格调毫无二致。“不常居”三字似可收束全文,然文末又摇曳生姿。写到亡妻手植的一树枇杷“亭亭如盖”,寓睹物怀人、悼亡念存之思。较之“墓木已拱”之类成语。尤觉馀味无穷,饶有新意。

        艺术技巧

        《项脊轩志》表现出很强的艺术功力和写作技巧,分别表现在以下方面。

        一、细节“撩”情

        作者善于从日常生活中选取那些感受最深的细节和场面,表现人物的风貌,寄托内心的感情。如写修葺后的南阁子,图书满架,小鸟时来,明月半墙,桂影斑驳,把作者的偃仰啸歌、怡然自得的情绪充分表现了出来。环境固然清幽、谧静,充满诗意,然而作者更为怀念的是自己的亲人。作者写祖母、写母亲、写妻子,只是通过一两件和她们有关联的事来叙述。笔墨不多,事情不大,只留下人物的一些身影,但人物的音容笑貌跃然纸上。如写母亲听到大姐“呱呱而泣”时,用手指轻轻叩打南阁子的门扉说:“儿寒乎?欲食乎?”极普通的动作描写,极平常的生活话语,生动地描写了母亲对孩子的慈爱之情,读来如见其人,如闻其声,倍感真切。“语未毕,余泣,妪亦泣”,悲戚的感情是很自然的生发的。再如写祖母的一段文字,简洁细腻,绘声传神,“大类女郎”,“儿之成,则可待乎”一两句话;“比去,以手阖门”,“顷之,持一象笏至”一两个动作,把老年人对孙子的牵挂、赞许、鞭策的复杂感情,描绘的惟妙惟肖。写亡妻,只说:“时至轩中,从余问古事,或凭几学书。”寥寥数笔,绘出了夫妻之间的一片深情。末尾,作者把极深的悲痛寄寓一棵枇杷树。“庭有枇杷树,吾妻死之年所手植也,今已亭亭如盖矣。”枇杷树本来是无思想感情的静物,但把它的种植时间与妻子逝世之年联系起来,移情于物;在“亭亭如盖”四个字的前面加上“今已”这个时间词,表明时光在推移,静物也显示着动态。树长人亡,物是人非,光阴易逝,情意难忘。由于想念人而触及与人有一定关系的物,便更添了对人的思念;再由对物的联想,又引发对往事的伤怀。于是托物寄情,物我交融,进一步把思念之情深化了。只说树在生长,不说人在思念,它所产生的艺术效果则是:不言情而情无限,言有尽而意无穷。

        二、质朴“增”情

        文章动情的另一个原因是语言质朴,不加藻饰。作者不大张声势,不故作惊人之笔,甚至也不采用色彩强烈的词藻来作恣意的渲染,而只是运用明净、流畅的语言,平平常常地叙事,老老实实地回忆。但通俗自然之中蕴含着丰富的表现力,浅显明白的文字却能使景物如画,人物毕肖。如写老妪叙述母亲之事,寥寥数语,老妪的神情、母亲的慈爱无不尽现纸上。祖母爱怜的言辞、离去时的喃喃自语、以手阖扉以及持象笏的动作等,也都是通过通俗平淡的语言变现出来的,但平淡的文字,道出了人间的亲情。此外,妻婚后来轩的往事,从娘家回来后转述的诸小妹语,亭亭如盖的枇杷树等细节,无一不是平时如话中露真情。

        三、叠字“助”情

        文章的叠词也是增加形象性和音乐美,如用“寂寂”来烘托环境之清静,用“往往”来渲染门墙之杂乱,用“呱呱”来描摹小儿的哭声,用“默默”来状写作者攻读之刻苦。又如写月下之树随风摇曳,用“姗姗”;写枇杷树高高耸立,用“亭亭”。用叠词,摹声更为真切,状物更为细致,写景更为生动。而且读起来,音节和谐,更富美感。▲



      归有光(1506~1571)明代官员、散文家。字熙甫,又字开甫,别号震川,又号项脊生,汉族,江苏昆山人。嘉靖十九年举人。会试落第八次,徙居嘉定安亭江上,读书谈道,学徒众多,60岁方成进士,历长兴知县、顺德通判、南京太仆寺丞,留掌内阁制敕房,与修《世宗实录》,卒于南京。归有光与唐顺之、王慎中两人均崇尚内容翔实、文字朴实的唐宋古文,并称为嘉靖三大家。由于归有光在散文创作方面的极深造诣,在当时被称为“今之欧阳修”,后人称赞其散文为“明文第一”,著有《震川集》、《三吴水利录》等。

       



      有才子曰:《项脊轩志》明月半墙 桂影斑驳 风移影动 珊珊可爱

      —— 版权所有:才子曰 ——
      关于我们 | 联系方式 | 专题活动 | 最新更新 | 公众号 | 手机版

      备案号:津ICP备2023009488号
      基本 文件 流程 错误 SQL 调试
      1. 请求信息 : 2025-12-21 21:58:21 HTTP/1.1 GET : http://www.caiziyue.com/index/news/article.html?id=987
      2. 运行时间 : 0.910006s [ 吞吐率:1.10req/s ] 内存消耗:4,684.87kb 文件加载:150
      3. 缓存信息 : 0 reads,0 writes
      4. 会话信息 : SESSION_ID=96e46a9078fbc8793c020e07ce42a7ad
      1. /www/wwwroot/caiziyue/index.php ( 0.79 KB )
      2. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/autoload.php ( 0.73 KB )
      3. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/composer/autoload_real.php ( 1.63 KB )
      4. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/composer/platform_check.php ( 0.90 KB )
      5. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/composer/ClassLoader.php ( 15.99 KB )
      6. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/composer/autoload_static.php ( 5.14 KB )
      7. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-helper/src/helper.php ( 8.34 KB )
      8. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-validate/src/helper.php ( 2.19 KB )
      9. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/helper.php ( 1.47 KB )
      10. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/stubs/load_stubs.php ( 0.16 KB )
      11. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Exception.php ( 1.69 KB )
      12. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-container/src/Facade.php ( 2.71 KB )
      13. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/symfony/deprecation-contracts/function.php ( 0.99 KB )
      14. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/symfony/polyfill-mbstring/bootstrap.php ( 8.26 KB )
      15. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/symfony/polyfill-mbstring/bootstrap80.php ( 9.78 KB )
      16. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/symfony/var-dumper/Resources/functions/dump.php ( 1.60 KB )
      17. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-captcha/src/helper.php ( 1.37 KB )
      18. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-dumper/src/helper.php ( 0.18 KB )
      19. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/symfony/var-dumper/VarDumper.php ( 3.96 KB )
      20. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/App.php ( 15.30 KB )
      21. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-container/src/Container.php ( 15.76 KB )
      22. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/psr/container/src/ContainerInterface.php ( 1.02 KB )
      23. /www/wwwroot/caiziyue/app/provider.php ( 0.19 KB )
      24. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Http.php ( 6.04 KB )
      25. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-helper/src/helper/Str.php ( 7.29 KB )
      26. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Env.php ( 4.68 KB )
      27. /www/wwwroot/caiziyue/app/common.php ( 10.61 KB )
      28. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/helper.php ( 18.78 KB )
      29. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Config.php ( 5.54 KB )
      30. /www/wwwroot/caiziyue/config/app.php ( 0.95 KB )
      31. /www/wwwroot/caiziyue/config/cache.php ( 0.78 KB )
      32. /www/wwwroot/caiziyue/config/captcha.php ( 1.13 KB )
      33. /www/wwwroot/caiziyue/config/console.php ( 0.23 KB )
      34. /www/wwwroot/caiziyue/config/cookie.php ( 0.56 KB )
      35. /www/wwwroot/caiziyue/config/database.php ( 2.18 KB )
      36. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/facade/Env.php ( 1.67 KB )
      37. /www/wwwroot/caiziyue/config/filesystem.php ( 0.61 KB )
      38. /www/wwwroot/caiziyue/config/lang.php ( 0.91 KB )
      39. /www/wwwroot/caiziyue/config/log.php ( 1.35 KB )
      40. /www/wwwroot/caiziyue/config/middleware.php ( 0.19 KB )
      41. /www/wwwroot/caiziyue/config/route.php ( 1.89 KB )
      42. /www/wwwroot/caiziyue/config/session.php ( 0.57 KB )
      43. /www/wwwroot/caiziyue/config/trace.php ( 0.34 KB )
      44. /www/wwwroot/caiziyue/config/view.php ( 0.82 KB )
      45. /www/wwwroot/caiziyue/app/event.php ( 0.25 KB )
      46. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Event.php ( 7.67 KB )
      47. /www/wwwroot/caiziyue/app/service.php ( 0.13 KB )
      48. /www/wwwroot/caiziyue/app/AppService.php ( 0.26 KB )
      49. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Service.php ( 1.64 KB )
      50. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Lang.php ( 7.35 KB )
      51. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/lang/zh-cn.php ( 13.70 KB )
      52. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/initializer/Error.php ( 3.31 KB )
      53. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/initializer/RegisterService.php ( 1.33 KB )
      54. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/services.php ( 0.21 KB )
      55. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/service/PaginatorService.php ( 1.52 KB )
      56. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/service/ValidateService.php ( 0.99 KB )
      57. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/service/ModelService.php ( 2.04 KB )
      58. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-captcha/src/CaptchaService.php ( 0.52 KB )
      59. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-multi-app/src/Service.php ( 1.08 KB )
      60. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-trace/src/Service.php ( 0.77 KB )
      61. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Middleware.php ( 6.72 KB )
      62. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/initializer/BootService.php ( 0.77 KB )
      63. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/Paginator.php ( 11.86 KB )
      64. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-validate/src/Validate.php ( 63.20 KB )
      65. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/Model.php ( 23.55 KB )
      66. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/model/concern/Attribute.php ( 21.05 KB )
      67. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/model/concern/AutoWriteData.php ( 4.21 KB )
      68. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/model/concern/Conversion.php ( 6.44 KB )
      69. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/model/concern/DbConnect.php ( 5.16 KB )
      70. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/model/concern/ModelEvent.php ( 2.33 KB )
      71. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/model/concern/RelationShip.php ( 28.29 KB )
      72. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-helper/src/contract/Arrayable.php ( 0.09 KB )
      73. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-helper/src/contract/Jsonable.php ( 0.13 KB )
      74. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/model/contract/Modelable.php ( 0.09 KB )
      75. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Db.php ( 2.88 KB )
      76. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/DbManager.php ( 8.52 KB )
      77. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Log.php ( 6.28 KB )
      78. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Manager.php ( 3.92 KB )
      79. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/psr/log/src/LoggerTrait.php ( 2.69 KB )
      80. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/psr/log/src/LoggerInterface.php ( 2.71 KB )
      81. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Cache.php ( 4.92 KB )
      82. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/psr/simple-cache/src/CacheInterface.php ( 4.71 KB )
      83. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-helper/src/helper/Arr.php ( 16.63 KB )
      84. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/cache/driver/File.php ( 7.84 KB )
      85. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/cache/Driver.php ( 9.03 KB )
      86. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/contract/CacheHandlerInterface.php ( 1.99 KB )
      87. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Console.php ( 22.89 KB )
      88. /www/wwwroot/caiziyue/app/Request.php ( 0.09 KB )
      89. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Request.php ( 55.78 KB )
      90. /www/wwwroot/caiziyue/app/middleware.php ( 0.25 KB )
      91. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Pipeline.php ( 2.61 KB )
      92. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-trace/src/TraceDebug.php ( 3.40 KB )
      93. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/middleware/SessionInit.php ( 1.94 KB )
      94. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Session.php ( 1.80 KB )
      95. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/session/driver/File.php ( 6.27 KB )
      96. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/contract/SessionHandlerInterface.php ( 0.87 KB )
      97. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/session/Store.php ( 7.12 KB )
      98. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-multi-app/src/MultiApp.php ( 7.06 KB )
      99. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Route.php ( 23.73 KB )
      100. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/route/RuleName.php ( 5.75 KB )
      101. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/route/Domain.php ( 2.53 KB )
      102. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/route/RuleGroup.php ( 22.43 KB )
      103. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/route/Rule.php ( 26.95 KB )
      104. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/route/RuleItem.php ( 9.78 KB )
      105. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/route/dispatch/Controller.php ( 4.74 KB )
      106. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/route/Dispatch.php ( 10.44 KB )
      107. /www/wwwroot/caiziyue/app/index/controller/News.php ( 20.94 KB )
      108. /www/wwwroot/caiziyue/app/index/controller/Base.php ( 5.07 KB )
      109. /www/wwwroot/caiziyue/app/BaseController.php ( 2.03 KB )
      110. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/facade/Request.php ( 9.20 KB )
      111. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/facade/View.php ( 1.70 KB )
      112. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/View.php ( 4.39 KB )
      113. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/facade/Cookie.php ( 1.48 KB )
      114. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Cookie.php ( 6.06 KB )
      115. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/facade/Db.php ( 0.93 KB )
      116. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/connector/Mysql.php ( 5.44 KB )
      117. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/PDOConnection.php ( 52.47 KB )
      118. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/Connection.php ( 8.39 KB )
      119. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/ConnectionInterface.php ( 4.57 KB )
      120. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/builder/Mysql.php ( 16.58 KB )
      121. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/Builder.php ( 24.06 KB )
      122. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/BaseBuilder.php ( 27.50 KB )
      123. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/Query.php ( 15.71 KB )
      124. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/BaseQuery.php ( 45.13 KB )
      125. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/TimeFieldQuery.php ( 7.43 KB )
      126. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/AggregateQuery.php ( 3.26 KB )
      127. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/ModelRelationQuery.php ( 20.07 KB )
      128. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/ParamsBind.php ( 3.66 KB )
      129. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/ResultOperation.php ( 7.01 KB )
      130. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/WhereQuery.php ( 19.37 KB )
      131. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/JoinAndViewQuery.php ( 7.11 KB )
      132. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/TableFieldInfo.php ( 2.63 KB )
      133. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-orm/src/db/concern/Transaction.php ( 2.77 KB )
      134. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/log/driver/File.php ( 5.96 KB )
      135. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/contract/LogHandlerInterface.php ( 0.86 KB )
      136. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/log/Channel.php ( 3.89 KB )
      137. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/event/LogRecord.php ( 1.02 KB )
      138. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-helper/src/Collection.php ( 16.47 KB )
      139. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/Response.php ( 8.81 KB )
      140. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/response/View.php ( 3.29 KB )
      141. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-view/src/Think.php ( 8.38 KB )
      142. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/contract/TemplateHandlerInterface.php ( 1.60 KB )
      143. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-template/src/Template.php ( 46.61 KB )
      144. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-template/src/template/driver/File.php ( 2.41 KB )
      145. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-template/src/template/contract/DriverInterface.php ( 0.86 KB )
      146. /www/wwwroot/caiziyue/runtime/index/temp/b16ba22d0070970d5f2953d968a1f88f.php ( 67.57 KB )
      147. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/facade/Route.php ( 4.70 KB )
      148. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-multi-app/src/Url.php ( 7.52 KB )
      149. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/framework/src/think/route/Url.php ( 14.07 KB )
      150. /www/wwwroot/caiziyue/vendor/topthink/think-trace/src/Html.php ( 4.42 KB )
      1. CONNECT:[ UseTime:0.004619s ] mysql:host=127.0.0.1;port=3306;dbname=www_caiziyue_com;charset=utf8
      2. SHOW FULL COLUMNS FROM `qing_styles` [ RunTime:0.006703s ]
      3. SELECT * FROM `qing_styles` WHERE `etitle` = 'head' LIMIT 1 [ RunTime:0.004870s ]
      4. SHOW FULL COLUMNS FROM `qing_site_styles` [ RunTime:0.005681s ]
      5. SELECT * FROM `qing_site_styles` WHERE `id` = 1 LIMIT 1 [ RunTime:0.004193s ]
      6. SHOW FULL COLUMNS FROM `qing_category` [ RunTime:0.006109s ]
      7. SELECT * FROM `qing_category` WHERE `parent_id` = 0 AND `catetype` = 0 [ RunTime:0.002380s ]
      8. SELECT * FROM `qing_category` WHERE `parent_id` = 76 AND `status` = 1 ORDER BY `listorder` ASC [ RunTime:0.002242s ]
      9. SELECT * FROM `qing_category` WHERE `parent_id` = 77 AND `status` = 1 ORDER BY `listorder` ASC [ RunTime:0.001945s ]
      10. SELECT * FROM `qing_category` WHERE `parent_id` = 89 AND `status` = 1 ORDER BY `listorder` ASC [ RunTime:0.001931s ]
      11. SELECT * FROM `qing_category` WHERE `parent_id` = 95 AND `status` = 1 ORDER BY `listorder` ASC [ RunTime:0.001785s ]
      12. SELECT * FROM `qing_category` WHERE `parent_id` = 99 AND `status` = 1 ORDER BY `listorder` ASC [ RunTime:0.001957s ]
      13. SHOW FULL COLUMNS FROM `qing_nav` [ RunTime:0.002720s ]
      14. SELECT * FROM `qing_nav` WHERE `status` = 1 [ RunTime:0.001189s ]
      15. SHOW FULL COLUMNS FROM `qing_archives` [ RunTime:0.003095s ]
      16. SELECT * FROM `qing_archives` WHERE `id` = 987 LIMIT 1 [ RunTime:0.002276s ]
      17. SHOW FULL COLUMNS FROM `qing_user` [ RunTime:0.002363s ]
      18. SELECT * FROM `qing_user` WHERE `iuid` = 87 LIMIT 1 [ RunTime:0.001897s ]
      19. UPDATE `qing_archives` SET `click` = 3294 WHERE `id` = 987 [ RunTime:0.003960s ]
      20. SELECT * FROM `qing_category` WHERE `id` = 91 LIMIT 1 [ RunTime:0.001451s ]
      21. SELECT * FROM `qing_category` WHERE `parent_id` = 89 ORDER BY `listorder` ASC [ RunTime:0.001981s ]
      0.919337s